60 năm lịch sử European Cup/Champions League (Phần cuối): Bí mật trong “Những chiếc tai to”

Thành công của một đội bóng được xây dựng bởi các cầu thủ, HLV, chiến thuật, phong độ hay một chút may mắn. Tuy vậy, người ta cũng tự hỏi đằng sau những chiến thắng ở European Cup/Champions League còn điều gì khác hay không, chẳng hạn như sắp đặt tỷ số, hối lộ trọng tài hay thậm chí là sử dụng doping?

Những tin đồn

Còn nhớ cách đây không lâu, cảnh sát EU (Europol) tiết lộ, trong cuộc điều tra scandal dàn xếp tỷ số lớn nhất ở châu Âu có một trận đấu có liên quan đến Liverpool. Đó là cuộc đối đầu giữa The Reds và Debrecen của Hungary tại Anfield năm 2009. Đội chủ nhà đã thắng 1-0 nhờ pha ghi bàn duy nhất của Dirt Kuyt nhưng theo điều tra, thủ môn của Debrecen, Vukasin Poleksic đã được trả một số tiền để Liverpool ghi nhiều hơn 2 bàn thắng trong trận đấu này.

Bí mật trong “Những chiếc tai to”
Cựu hậu vệ Liverpool, Mark Lawrenson (trái) từng được đề nghị phạm lỗi để nhận tiền.

Vụ việc sau đó đã không đi xa hơn nhưng tiết lộ từ Europol cũng chỉ ra một thực tế rằng, đằng sau sự hào nhoáng của Champions League vẫn có những góc tối mà chưa ai chạm đến được, dù năm 1997, Chủ tịch UEFA lúc đó là Lennart Johansson có nói rằng: “Rất khó cho các trọng tài (nếu bị hối lộ) khi điều khiển một trận đấu giữa 22 triệu phú. Nếu ai đó đề nghị trả cho ông ta 30.000 franc Thụy Sĩ và một chiếc áo lông cho bà vợ, đấy hẳn là một số tiền lớn”.

Tuy vậy, Johansson lại quên mất một điều rằng, chính các CLB ở Champions League đã tiếp tay cho những cái xấu. Lý do là vì tiền, lý do khác là văn hóa. Kể từ khi European Cup thay đổi thể thức và tên gọi, Champions League đã trở thành mỏ vàng lớn cho nhiều đội bóng và là nỗi thèm khát của số còn lại. Một bàn thắng không được công nhận ở đây, một quả phạt 11m tại đâu đó có thể tạo nên khác biệt trị giá hàng chục triệu euro. Thế nên, khó mà tin rằng tất cả đều cưỡng lại được sự cám dỗ của Champions League. Hay nói cách khác, sẽ là điều kỳ diệu nếu như không có ai có ý định dàn xếp các trận đấu.

Sau cùng thì đừng nói gì đến Champions League, European Cup trước đã vậy. Ra đời từ năm 1955 và trong những mùa giải sau đó, người ta vẫn nghe thấy rất nhiều tin đồn có liên quan đến các CLB của Italia và Tây Ban Nha. Chẳng hạn như ở mùa bóng đầu tiên, vòng 1 được UEFA tự phân cặp thay vì bốc thăm như những trận đấu sau này. Cũng vì thế mà trên tờ La Vanguardia hồi tháng 4 vừa qua, Jacques Ferran, cựu phóng viên của tờ L’Equipe, thừa nhận họ chủ động sắp xếp các cặp đấu để đảm bảo rằng “những đội bóng mạnh nhất không bị loại ngay ở vòng đầu tiên”.

Còn tại Anh và cụ thể là Liverpool trong thập niên 80, cựu cầu thủ Mark Lawrenson tiết lộ ông từng nhận được đề nghị trị giá 25.000 bảng để phạm lỗi trong khu 16m50 nhưng ông không nhớ đó là trận đấu nào ở European Cup. Thậm chí khi đấy, ông cũng không xem lời đề nghị trên là nhằm sắp đặt tỷ số.

Trong khi đó, nạn dàn xếp tỷ số đã lan rộng trong bóng đá Đông Âu suốt một thời gian dài. Ban đầu là vấn đề chính trị, như việc Dynamo Berlin được mật vụ Đông Đức cũ hậu thuẫn đã giành được 11 chức vô địch quốc gia liên tiếp trước khi bức tường Berlin sụp đổ. Kể từ đó, họ gần như biến mất hoàn toàn. Tương tự như vậy là Dukla Prague, niềm tự hào một thời của quân đội Tiệp Khắc cũ và giờ chỉ là một đội bóng nhỏ…

Về sau này, Bức màn sắt đã được dỡ bỏ nhưng tật xấu thì khó chừa. Hối lộ trở thành một phần cuộc sống ở các nước Đông Âu, nhất là khi kinh tế khó khăn, và các trọng tài khó tránh khỏi bị cám dỗ. Tại Nga, có người còn đùa rằng, trước các trận đấu, cả hai đội bóng sẵn sàng hối lộ trọng tài để đảm bảo họ sẽ được thiên vị hơn. Ba Lan, Hungary, Czech và Bulgaria cũng gặp vấn đề tương tự khi xã hội thay đổi.

Mặc dù chính Johansson từng nói “hối lộ chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Anh càng đào, anh sẽ tìm thấy nhiều hơn”, UEFA cho đến giờ vẫn chưa phanh phui ra được vụ việc nào nghiêm trọng ngay cả khi bằng chứng rất rõ ràng.

Những chuyện mắt thấy, tai nghe

Inter vào đầu thập niên 60 là đội bóng đầu tiên bị cáo buộc đã gian lận để giành European Cup năm 1964 và 1965. Ở bán kết năm 1965, sau khi dẫn 3-1 trong trận lượt đi trên sân nhà Anfield, Liverpool của Bill Shankly để thua 0-3 tại San Siro và một giám đốc của đội bóng Anh khẳng định: “Họ (UEFA) sẽ không bao giờ để một đội bóng Anh giành European Cup.” Và thực tế trận đấu cho thấy, một bàn thắng của Ian St John cho Liverpool đã không được công nhận, trong khi trọng tài người Tây Ban Nha là Jose Maria Oritz de Mendibil lại để Inter ghi

60 năm lịch sử European Cup/Champions League (Phần cuối): Bí mật trong “Những chiếc tai to”
Inter và chiếc Cúp nhiều nghi vấn 1965.

2 bàn thắng ở những tình huống tranh cãi.

10 năm sau, tờ The Sunday Times tiết lộ Inter thường xuyên hối lộ các trọng tài ở European Cup thông qua một kẻ môi giới người Hungary có tên là Dezso Solti. Trong khi đó, một trọng tài người Hungary là Gyprgy Vadas thừa nhận ông đã nhận được một đề nghị trước trận đấu giữa Inter và Real Madrid ở bán kết mùa giải 1965/66 mà đội bóng Tây Ban Nha thắng chung cuộc 2-1 nhưng ông từ chối.

Điều đáng nói là giai đoạn này, Inter không từ một thủ đoạn nào để vô địch. Theo Ferruccio Mazzola, một cầu thủ của Inter và em trai của huyền thoại Sandro, họ còn sử dụng doping tràn lan. Thế nhưng, Inter của Helenio Herrera vẫn được ca ngợi như là một trong những nhà vô địch xuất sắc nhất trong lịch sử European Cup nhờ lối chơi catenaccio và hai danh hiệu của họ không hề bị đụng tới.

Nói đúng hơn, UEFA đã không có bất cứ một cuộc điều tra nghiêm túc nào ở thời điểm đó. Vì thế mà Feyenoord năm 1970 và Ajax 1970-73 vô địch European Cup dù cầu thủ của họ bị cáo buộc sử dụng amphetamines. Tương tự như vậy là cầu thủ Bayern Munich trong giai đoạn 1973-76. Ở trường hợp của các đội bóng Hà Lan, nhiều cầu thủ của họ thừa nhận đã sử dụng chất kích thích, trong đó có Johnny Rep. Tất cả đều cho rằng, họ dùng amphetamines để chạy nhanh hơn và suy nghĩ nhanh hơn.

60 năm lịch sử European Cup/Champions League (Phần cuối): Bí mật trong “Những chiếc tai to”
Bộ sưu tập 3 chiếc Cúp của Ajax.

Đến đầu thập niên 80 và trước trận chung kết năm 1985 ở Heysel, tới lượt Giovanni Trapattoni của Juventus đã phải lên tiếng phủ nhận thông tin rằng cầu thủ của ông đã sử dụng chất tăng cơ bắp là carnitine.

Hài hước nhất là cả người Tây Ban Nha, Pháp lẫn Anh đều gọi chiếc Cúp vô địch là “những chiếc tai to”, việc UEFA nghe và hành động như thế nào lại là một vấn đề khác.

Mạnh Hào

Chiếc Cúp vô địch ban đầu do tờ L’Equipe làm đã được trao vĩnh viễn cho Real Madrid vào năm 1967 sau khi họ vô địch 6 lần. Như vậy, Celtic là CLB đầu tiên giành phiên bản Cúp hiện tại mà người Pháp gọi là  “la Coupe aux grandes oreilles”, người Tây Ban Nha gọi là “La Orejona” và người Anh gọi là “big ears”, có nghĩa “Những chiếc tai to”.