Khám phá bí ẩn sân đất nện: Mặt sân độc nhất vô nhị

Nếu nhìn trên truyền hình, ai cũng thấy mặt sân đất nện truyền thống có màu đỏ gạch (hay màu khác tùy mặt sân đất nện các loại). Dù vậy màu sắc đó được tạo nên bởi lớp bột gạch được rải đều trên mặt sân dày khoảng 2 milimet và nó lấn át màu trắng của lớp đá vôi phía dưới. Và nhờ lớp bột gạch đặt biệt này, mỗi lần bóng nảy trên sân sẽ lưu lại dấu vết, nên từ bao lâu nay hệ thống “mắt diều hâu” (Hawkeye) không cần phải sử dụng trên các sân đất nện (chỉ phục vụ cho khán giả truyền hình).

Mặt sân đất nện ở Roland Garros được cấu tạo bởi 5 lớp. Dưới lớp bột gạch là lớp đá vôi dày khoảng 8 centimet được nén chặt bằng máy ủi. Chính nhờ đó mà trái bóng trên sân đất nện nảy cao và chậm hơn ở những mặt sân khác. Còn các tay vợt lại có thể trượt êm ái trên mặt sân này để cứu bóng nhờ lớp bột gạch phía trên.

Bên dưới lớp đá vôi lần lượt là lớp đá nung (clinker), giúp lớp đá vôi bên trên có độ ẩm thích hợp. Và để làm “mềm” sân, người ta thường phun nước lên để mặt sân không bị khô cứng dưới ánh nắng. Dưới lớp đá nung là lớp sỏi dày khoảng 30 centimet có tác dụng thoát nước và lớp đá dăm cuối cùng sẽ giúp nước thoát ra hoàn toàn khỏi sân đấu (hình minh họa).

Cấu tạo độc nhất vô nhị này của sân đất nện giúp cho các tay vợt vẫn có thể thi đấu trên mặt sân này ngay cả khi trời mưa nhỏ. Và đặc biệt hơn, một ngày trước khi các trận đấu diễn ra, người ta phải phun ngập nước lên mặt sân, chứ không phải lo dùng bạt che kín như mặt sân cứng và sân cỏ.

Dù vậy, mặt sân đất nện truyền thống đang bị “biến tấu” thành nhiều thể loại khác nhau trong làng banh nỉ. Khác với Roland Garros, một số sân đất nện ở châu Âu và Nam Mỹ không dùng lớp đá vôi mà dung toàn bộ lớp bột gạch với kích thước hạt tăng dần từ trên xuống dưới. Còn ở nước Mỹ, người ta còn sáng tạo ra mặt sân đất nện “Har-tru” với mặt làm từ loại đá granit được nghiền nhỏ, nhưng cứng hơn và tay vợt cũng khó có thể trượt được trên mặt sân này.

Nhưng “khủng khiếp” nhất là những mặt sân đất nện nhân tạo được tạo ra phục vụ cho một sự kiện ngắn hạn, đặc biệt ở những giải đấu như Davis Cup và Fed Cup. Sân đất nện được tạo ra với độ nhanh chậm khác nhau để tạo ra lợi thế cho các “gà nhà” nhưng tiêu chuẩn vẫn đảm bảo trong mức cho phép của Liên đoàn quần vợt thế giới.

Mỗi năm có khoảng 45 tấn (khoảng 100.000 pounds) bột nghiền từ gạch đỏ được rắc trên 20 sân đấu tại Roland Garros với độ dày khoảng 2mm. Hàng năm có khoảng gần 100 nhân viên phục vụ cho 20 sân đấu tại Roland Garros chỉ làm nhiệm vụ… tưới nước.

LY NA