(Thethao24.tv) – Cứ sau mỗi thất bại của TTVN, nhất là bóng đá, mọi người lại đặt ra câu hỏi đầy bất lực mang tính gốc rễ liên quan đến thể lực và tầm vóc người Việt Nam. Ít ai biết, từ 2011, một đề án phát triển thể lực và tầm vóc do ngành thể thao làm cơ quan thường trực đã được triển khai, song đến giờ về cơ bản… chưa làm được gì.
Ngay từ 2001, ngành thể thao đã khởi động đề án bằng việc điều tra thể chất nhân dân, cũng như các vấn đề lý luận, thực tế. Dù rất tích cực, rất được ủng hộ nhưng do nội dung của đề án quá rộng, dài, mới, liên quan đến tất cả các địa phương, nhiều ngành, Việt Nam lại chưa có kinh nghiệm, nên phải chỉnh sửa rất, rất nhiều lần, thậm chí gần như phải làm đi làm lại.
Và phải đến tháng 4/2011, nghĩa là trải qua tới 11 năm xây dựng chương trình mới được phê duyệt. Từ thực tế của các nước, đặc biệt thành công như Nhật Bản (1950- 1975), Việt Nam xác định phải thực hiện qua 1 thế hệ mới có thể cải thiện rõ rệt thể lực và tầm vóc. Theo các chuyên gia, Việt Nam có một thuận lợi lớn là vẫn còn đang trong thời kỳ phát triển “bù” sau chiến tranh.
Đề án đặt ra các mục tiêu rất toàn diện, trong đó điểm nhấn chính là việc phấn đấu để tầm vóc thân thể của thanh niên sẽ đạt nhịp độ tăng trưởng ôn định theo các tiêu chí, với nam đến 2020 chiều cao trung bình 167cm, năm 2030 là 168,5. Trong khi ở nữ, đến 2020 chiều cao trung bình 156cm, năm 2030 là 157,5. Theo đó, chỉ 10 năm nữa, thanh niên Việt Nam trung bình có thể cao thêm gần 4cm (nam 3,3 và nữ 4 cm). Cùng đó, thể lực, nhất là sức bền và sức mạnh của đa số thanh niên cũng sẽ phải có bước tiến lớn, căn cứ vào các tiêu chí như chạy tùy sức 5 phút tính quãng đường, lực bóp tay thuận… Quan trọng hơn, nhờ thế chất lượng con người với tư cách nguồn nhân lực, giồng nòi, rồi tuổi thọ được nâng cao một cách căn bản, tiếp cận với chuẩn chung của quốc tế.
Chương trình thực hiện trên phạm vi toàn quốc trong 20 năm, phân thành 1 giai đoạn, lấy 10 tỉnh thành để chỉ đạo trọng điểm. Trong đó, đối tượng tập trung sẽ là bà mẹ mang thai, trẻ sơ sinh, nhi đồng, thanh thiếu niên đến 18 tuổi. Hai nhóm giải pháp chính, có tính đồng thời , là về dinh dưỡng và TDTT, ngoài ra còn có can thiện gen, di truyền.
Nó được cụ thể hòa thành 4 “tiểu” chương trình, gồm “Nghiên cứu triển khai, ứng dụng những yếu tố chủ yếu tác động đến thể lực, tầm vóc người Việt Nam”; “Chăm sóc dinh dưỡng kết hợp với chăm sóc sức khỏe, chất lượng dân số có liên quan”; “Phát triển thể lực và tầm vóc bằng giải pháp tăng cường giáo dục thể chất đối với học sinh từ 3-18 tuổi”; “Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi xã hội về phát triển thể lực và tầm vóc người Việt Nam”.
Nhìn vào các mục tiêu, giải pháp có thể thấy đề án có vẻ như rất hay, trúng và cũng rất khả thi, dù rằng phải thừa nhận không dễ chút nào. Tuy nhiên, điều đáng buồn, qua 4 năm kể từ khi được phê duyệt, đề án vẫn gần như giậm chân tại chỗ, tất cả mới chỉ dừng ở khâu chuẩn bị.
Ngành thể thao- đơn vị được giao chủ trì- đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, mà vẫn chưa thấy có hướng ra rõ ràng. Từ bài toàn kinh phí, xin nhà nước hỗ trợ và xã hội hóa ra sao, cho đến việc kết nối với các bộ, ngành, địa phương liên quan như thế nào? Ngay cả việc tuyên truyền, vốn phải đi đầu, giờ cũng chưa đâu vào đâu, gần như đề án mới chỉ được những người trong ngành thể thao biết đến.
Nếu như không có một bước đột phá thực sự, đích nhắm cho 2020 của đề án chắc chắn không hoàn thành.
Từ nay đến 2020 chỉ còn khoảng 6 năm nữa, mà hiện tại ngành thể thao cùng các đơn vị liên quan coi như đã “mất trắng” 4 năm không làm gì.
Người Việt đang dưới chuẩn khu vực
Dù đang tăng trưởng tương đối tốt kể từ sau 1975 nhưng thể lực và tầm vóc của người Việt Nam thực sự chưa đạt yêu cầu. Việt Nam đang yếu và thiếu “chuẩn” cả về sức mạnh lẫn sức bền chung, cũng như chiều cao thân thể, so với với mặt bằng chung châu Á và ĐNÁ. Đơn cử như chiều cao thân thể, nam thanh niên Việt Nam (trung bình 163,7cm) đang thua Nhật Bản, Thái Lan 8cm, trong khi sự chênh lệch này ở nữ tương ứng là 4cm và 2cm.
Nguyên nhân chủ yếu là do xã hội và các gia đình chưa chú trọng đúng mức về dinh dưỡng, thể dục thể thao cho thiếu niên nhi đồng, đặc biệt từ thời kỳ bào thai cho đến 15 tuổi – tiền dậy thì và dậy thì.
Một khi tình trạng phát triển theo kiểu tự phát kéo dài, có thể ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực, giống nòi Việt Nam, khó đáp ứng được đòi hỏi của thời kỳ hội nhập quốc tế, công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Và dĩ nhiên, chính ngành thể thao sẽ phải chịu thiệt thòi nhất.
Hà Thảo
Cứ sau mỗi thất bại của TTVN, nhất là bóng đá, mọi người lại đặt ra câu hỏi đầy bất lực mang tính gốc rễ liên quan đến thể lực và tầm vóc người Việt Nam. Ít ai biết, từ 2011, một đề án phát triển thể lực và tầm vóc do ngành thể thao làm cơ quan thường trực đã được triển khai, song đến giờ về cơ bản… chưa làm được gì.
Ngay từ 2001, ngành thể thao đã khởi động đề án bằng việc điều tra thể chất nhân dân, cũng như các vấn đề lý luận, thực tế. Dù rất tích cực, rất được ủng hộ nhưng do nội dung của đề án quá rộng, dài, mới, liên quan đến tất cả các địa phương, nhiều ngành, Việt Nam lại chưa có kinh nghiệm, nên phải chỉnh sửa rất, rất nhiều lần, thậm chí gần như phải làm đi làm lại.
Và phải đến tháng 4/2011, nghĩa là trải qua tới 11 năm xây dựng chương trình mới được phê duyệt. Từ thực tế của các nước, đặc biệt thành công như Nhật Bản (1950- 1975), Việt Nam xác định phải thực hiện qua 1 thế hệ mới có thể cải thiện rõ rệt thể lực và tầm vóc. Theo các chuyên gia, Việt Nam có một thuận lợi lớn là vẫn còn đang trong thời kỳ phát triển “bù” sau chiến tranh.
Đề án đặt ra các mục tiêu rất toàn diện, trong đó điểm nhấn chính là việc phấn đấu để tầm vóc thân thể của thanh niên sẽ đạt nhịp độ tăng trưởng ôn định theo các tiêu chí, với nam đến 2020 chiều cao trung bình 167cm, năm 2030 là 168,5. Trong khi ở nữ, đến 2020 chiều cao trung bình 156cm, năm 2030 là 157,5. Theo đó, chỉ 10 năm nữa, thanh niên Việt Nam trung bình có thể cao thêm gần 4cm (nam 3,3 và nữ 4 cm). Cùng đó, thể lực, nhất là sức bền và sức mạnh của đa số thanh niên cũng sẽ phải có bước tiến lớn, căn cứ vào các tiêu chí như chạy tùy sức 5 phút tính quãng đường, lực bóp tay thuận… Quan trọng hơn, nhờ thế chất lượng con người với tư cách nguồn nhân lực, giồng nòi, rồi tuổi thọ được nâng cao một cách căn bản, tiếp cận với chuẩn chung của quốc tế.
Chương trình thực hiện trên phạm vi toàn quốc trong 20 năm, phân thành 1 giai đoạn, lấy 10 tỉnh thành để chỉ đạo trọng điểm. Trong đó, đối tượng tập trung sẽ là bà mẹ mang thai, trẻ sơ sinh, nhi đồng, thanh thiếu niên đến 18 tuổi. Hai nhóm giải pháp chính, có tính đồng thời , là về dinh dưỡng và TDTT, ngoài ra còn có can thiện gen, di truyền.
Nó được cụ thể hòa thành 4 “tiểu” chương trình, gồm “Nghiên cứu triển khai, ứng dụng những yếu tố chủ yếu tác động đến thể lực, tầm vóc người Việt Nam”; “Chăm sóc dinh dưỡng kết hợp với chăm sóc sức khỏe, chất lượng dân số có liên quan”; “Phát triển thể lực và tầm vóc bằng giải pháp tăng cường giáo dục thể chất đối với học sinh từ 3-18 tuổi”; “Tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi xã hội về phát triển thể lực và tầm vóc người Việt Nam”.
Nhìn vào các mục tiêu, giải pháp có thể thấy đề án có vẻ như rất hay, trúng và cũng rất khả thi, dù rằng phải thừa nhận không dễ chút nào. Tuy nhiên, điều đáng buồn, qua 4 năm kể từ khi được phê duyệt, đề án vẫn gần như giậm chân tại chỗ, tất cả mới chỉ dừng ở khâu chuẩn bị.
Ngành thể thao- đơn vị được giao chủ trì- đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, mà vẫn chưa thấy có hướng ra rõ ràng. Từ bài toàn kinh phí, xin nhà nước hỗ trợ và xã hội hóa ra sao, cho đến việc kết nối với các bộ, ngành, địa phương liên quan như thế nào? Ngay cả việc tuyên truyền, vốn phải đi đầu, giờ cũng chưa đâu vào đâu, gần như đề án mới chỉ được những người trong ngành thể thao biết đến.
Nếu như không có một bước đột phá thực sự, đích nhắm cho 2020 của đề án chắc chắn không hoàn thành.
Từ nay đến 2020 chỉ còn khoảng 6 năm nữa, mà hiện tại ngành thể thao cùng các đơn vị liên quan coi như đã “mất trắng” 4 năm không làm gì.
Người Việt đang dưới chuẩn khu vực
Dù đang tăng trưởng tương đối tốt kể từ sau 1975 nhưng thể lực và tầm vóc của người Việt Nam thực sự chưa đạt yêu cầu. Việt Nam đang yếu và thiếu “chuẩn” cả về sức mạnh lẫn sức bền chung, cũng như chiều cao thân thể, so với với mặt bằng chung châu Á và ĐNÁ. Đơn cử như chiều cao thân thể, nam thanh niên Việt Nam (trung bình 163,7cm) đang thua Nhật Bản, Thái Lan 8cm, trong khi sự chênh lệch này ở nữ tương ứng là 4cm và 2cm.
Nguyên nhân chủ yếu là do xã hội và các gia đình chưa chú trọng đúng mức về dinh dưỡng, thể dục thể thao cho thiếu niên nhi đồng, đặc biệt từ thời kỳ bào thai cho đến 15 tuổi – tiền dậy thì và dậy thì.
Một khi tình trạng phát triển theo kiểu tự phát kéo dài, có thể ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực, giống nòi Việt Nam, khó đáp ứng được đòi hỏi của thời kỳ hội nhập quốc tế, công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Và dĩ nhiên, chính ngành thể thao sẽ phải chịu thiệt thòi nhất.
Hà Thảo