Café 24h: Ai phải thay đổi?
Nhân câu chuyện đang nóng về HLV Miura gặp khó khăn ở Việt Nam, một người bạn tôi – từng có thời gian làm việc với các chuyên gia Nhật Bản – nói rằng: “Để hòa hợp với chuyên gia Nhật, người lao động Việt cần thay đổi “tam thức”: Đó là kiến thức, nhận thức và ý thức”.
Kiến thức hiểu theo nghĩa sách vở thì người Việt không kém nhưng khi lên chuyên ngành thì thực hành lại quá dở.
Nhận thức lại là câu chuyện khác. Người Nhật thường nhắc đến các quy tắc nhỏ, trong đó có những quy tắc mà người Việt cần để ý, như sau: Công việc do bản thân tạo ra, không đợi người khác giao cho; Làm việc một cách chủ động chứ không bị động; Nhắm vào những việc khó và tiến bộ nhờ vào hoàn thành những thử thách đó; Bất chấp khó khăn và trở ngại, kiên trì thực hiện cho đến khi đạt được mục tiêu…
Và cuối cùng là ý thức, cái này người Việt cũng kém nốt. Từ những việc nhỏ như nghỉ không xin phép, nghỉ giữa giờ quá lâu…
Sự kém cỏi trong cả “tam thức” khiến người Việt với người Nhật khi làm việc với nhau phải mất một thời gian nhất định mới hòa nhập.
Đó có thể là vấn đề của Miura và ĐTVN khi “tam thức” của các cầu thủ Việt có một khoảng cách khá lớn với ông thầy Nhật, tới mức có cảm giác khả năng và chuyên môn của ông Miura không “thi triển” được ở môi trường BĐVN.
Hồi tháng 3, khi những vấn đề của Miura và bóng đá Việt lộ ra, tôi có viết trên mục Café 24h này mấy ý.
Đại để, ông Miura được LĐBĐ Nhật Bản giới thiệu, nghĩa là ông này là “hàng Nhật có bảo hành”, “hàng Nhật công ty” chứ không phải… “hàng Tàu”. Nhưng rồi hàng loạt vấn đề đặt ra. Quá nhiều cầu thủ chấn thương, phải chăng là chuyện luyện tập có vấn đề? Gọi quá nhiều cầu thủ HA.GL nhưng kiên quyết không dựng bộ khung HA.GL ở Olympic VN. Phải chăng là tuyển chọn có vấn đề? Lối chơi chưa định hình, chưa tìm được nhân tố trụ cột, triết lý bóng đá có vấn đề? Hàng loạt câu hỏi đặt ra, thậm chí đâu đó trên mạng xã hội đã có ý: “Nên chăng sa thải… HLV Miura?”.
Tìm hiểu nguyên nhân thì có người lý giải ông Miura là đồ Nhật, tốt, bền, tiết kiệm nhưng dùng điện 100- 110 volt trong khi bóng đá Việt là điện 220 volt. Lớ ngớ cắm vào là cháy ngay.
Vấn đề ở đây là khi BĐVN thuê chuyên gia Nhật Bản thì tính mục đích phải rất rõ ràng. Nếu coi Miura như “đồ Nhật” mà cần tìm ổn áp cho phù hợp với môi trường Việt thì chúng ta chỉ được cái tạm thời, về lâu dài chắc chắn thất bại.
Quan trọng là phải trang bị và có đủ “tam thức” cho cầu thủ cũng như cả nền bóng đá để phù hợp với triết lý của Miura. Nói một cách hình ảnh, bóng đá Việt cần phải nâng mình lên để phù hợp với ông Miura chứ không phải kéo ông ấy xuống để ngang bằng và phù hợp với mình, nếu chuyên gia người Nhật thực sự giỏi.
Song An
